Propaganda wizualna jako narzędzie polityki zagranicznej Islamskiej Republiki Iranu w relacjach z Państwem Izrael

Abstrakt

Głównym celem poniższego artykułu jest eksplanacja powiązań między rysunkiem satyrycznym jako narzędziem propagandy a wektorami polityki międzynarodowej Islamskiej Republiki Iranu, ze szczególnym uwzględnieniem Państwa Izrael. Przedmiotem opisu jest wykorzystywanie przez irańskie instytucje kulturowe rysunku satyrycznego w kreowaniu polityki antyizraelskiej i dążenie do jak najszerszej jej widoczności w perspektywie międzynarodowej. Propaganda, z uwagi na swój perswazyjny potencjał przekształcający percepcję i prowadzący do manipulowania zachowaniami, wymaga odpowiednich narzędzi, przy pomocy których uaktywniają się symbole, hasła, słowa kluczowe, by parafrazując Johna Austina – wykreować pożądaną rzeczywistość przy pomocy odpowiedniej narracji. Przyjęto hipotezę, że irańska propaganda wizualna zajmuje istotne miejsce w kreowaniu antyizraelskiego dyskursu. W szczegółowych pytaniach badawczych skoncentrowano się na: sposobie, w jaki Iran przy pomocy obrazów (ikon/symboli) realizuje swoją antyizraelską kampanię; instytucjach konstruujących dyskurs propagandowy; sytuacjach sprzyjających kreowaniu takich dyskursów oraz naturze relacji między propagandą a innymi działaniami politycznymi wobec Izraela, a także wobec USA. Szczegółowej analizie poddano te treści propagandy wizualnej, które, zdaniem autora, odnoszą się do najistotniejszych aspektów relacji irańsko-izraelskich (w kontekście również irańsko-amerykańskich), w tym zwłaszcza do znaczenia, jakie w tej relacji zyskuje polityka pamięci Holokaustu i jej odniesienie do współczesnej sytuacji bliskowschodniej, zwłaszcza do problemu palestyńskiego. W procesie empirycznym dokonano analizy wizualnych form dyskursu propagandowego traktowanych w kategoriach hybrydycznych struktur multisemiotycznych, a w części teoretycznej wykorzystano najczęściej stosowane w tego typu badaniach klasyczne metody formalne.