Poziom wyobraźni twórczej u nieprzystosowanej społecznie młodzieży męskiej w wieku 13-16 lat
Słowa kluczowe:
pedagogika resocjalizacyjna, nieprzystosowanie społeczne, wyobraźnia twórcza, myślenie dywergencyjneAbstrakt
W aspektach pedagogiki resocjalizacyjnej brak jest badań empirycznych dotyczących pomiaru poziomu wyobraźni twórczej u osób nieprzystosowanych. W celu sprawdzenia założeń teoretycznych, które sygnalizują, że potencjał wyobraźni twórczej u młodzieży nieprzystosowanej jest niższy niż ich rówieśników, którzy są przystosowani społecznie, postanowiono określić istotność różnic w poziomie wyobraźni twórczej pomiędzy młodzieżą męską w wieku 13-16 lat nieprzystosowaną społecznie a niemanifestującą takich symptomów. Przeprowadzone badania bazują na teorii twórczości J.P. Guilforda, opartej na myśleniu dywergencyjnym. W badaniach posłużono się metodą sondażu diagnostycznego, techniką psychometryczną, jako narzędzie wykorzystano Test Wyobraźni Twórczej (TWT) i Test Kółek (TK). W analizie statystycznej zastosowano test t-Studenta. Zebrany materiał statystyczny pozwolił stwierdzić, że nieprzystosowana społecznie młodzież męska w wieku 13-16 lat wykazała się mniejszym poziomem wyobraźni twórczej niż ich rówieśnicy nieposiadający takich symptomów. Wyniki niniejszych badań wskazują na konieczność podjęcia działań wychowawczych w celu pobudzania dyspozycji twórczych (myślenia dywergencyjnego, kreowania funkcji kompensacyjnej, dojrzałości emocjonalnej) wśród młodzieży nieprzystosowanej społecznie.
Pobrania
Bibliografia
w Przedszkolu”, nr 8, s. 12-25.
Czapów C., 1978, Wychowanie resocjalizujące. Elementy metodyki i diagnostyki,
PWN, Warszawa.
Eisner E.W., 2002, The Arts and the Creation of Mind, Donnelley & Sons,
Yale College.
Florczykiewicz J., 2010, Resocjalizacja jako proces podnoszenia dobrostanu
psychicznego. Zarys koncepcji, „Opieka – Wychowanie – Terapia”,
nr 1-2 (73-74), s. 9-15.
Gasiul H., 2001, W poszukiwaniu podstaw rozwoju ja emocjonalnego, „Żak”,
Warszawa.
Goffman E., 2000, Człowiek w teatrze życia, KR, Warszawa.
Górniewicz J., 1991, Wstęp do pedagogicznej analizy problematyki wyobraźni.
Główne stanowiska, idea wyobraźni moralnej, kształcenie, UMK,
Toruń.
Górniewicz J., 1993, Rozwój i kształtowanie wyobraźni dziecka. Porady dla
rodziców i nauczycieli, PTP w Toruniu, Warszawa–Toruń.
Górniewicz J., 1995. Szkice z teorii wyobraźni i samorealizacji, PTP w Toruniu,
Warszawa–Toruń.
Guilford J.P., 1967, The nature of human intelligence, NY, US: McGraw-
Hill, New York.
Karwowski M. (red.), 2009, Identyfikacja potencjału twórczego, APS, Warszawa.
Karwowski M., 2003, Twórcze przewodzenie, Wyd. Instytutu Przedsiębiorczości
i Samorządności, Warszawa.
Konopczyński M., 2006, Twórcza resocjalizacja, Pedagogium, PWN,
Warszawa.
Kozielecki J., 2001, Psychotransgresjonizm. Nowy kierunek psychologii,
„Żak”, Warszawa.
Kujawski J., 2000, O testach twórczości, w: M. Partyka (red.), Modele opieki
nad dzieckiem zdolnym, CMPPP, Warszawa.
Leśniewska B., 2007, Stwarzamy warunki twórczej aktywności, „Wychowanie
w Przedszkolu”, nr 3, s. 3-18.
Limont W., 1994, Synektyka a zdolności twórcze. Eksperymentalne badania
stymulowania rozwoju zdolności twórczych z wykorzystaniem aktywności
plastycznej, UMK, Toruń.
Limont W., 1996, Analiza wybranych mechanizmów wyobraźni twórczej,
UMK, Toruń.
Limont W., 1999, Rozwijanie wyobraźni twórczej, „Wychowanie w Przedszkolu”,
nr 6, s. 15-32.
Lowenfeld V., Brittain W.L., 1977, Twórczość a rozwój umysłowy dziecka,
PWN, Warszawa.
Łapińska R., Żebrowska M., 1980, Wiek dorastania, w: Żebrowska M.,
(red.), Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, PWN, Warszawa.
Nęcka E., 2001, Psychologia twórczości, GWP, Gdańsk.
Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B., 2008, Psychologia poznawcza,
PWN, Warszawa.
Popek S., 2001, Człowiek jako jednostka twórcza, UMCS, Lublin.
Pospiszyl I., 2003, Ofiary chroniczne przypadek czy konieczność, APS, Warszawa.
Puślecki W., 1999, Wspieranie elementarnych zdolności twórczych uczniów,
Impuls, Kraków.
Pytka L., 2005, Pedagogika resocjalizacyjna, APS, Warszawa.
Queyrat F., 1995, Gry i zabawy dziecięce: studium nad wyobraźnią twórczą
u dzieci, w: Biblioteka Tygodnika Ilustrowanego, t. XIV, Gebethner
i Wolff, Warszawa.
Ribot T., 1991, O wyobraźni twórczej. Studium psychologiczne, nakładem
redakcji Głos, Warszawa.
Rozet I., 1982, Psychologia fantazji. Badania twórczej aktywności umysłowej,
PWN, Warszawa.
Rudowski T., 2007, Arteterapia – inspiracje i wartości, APS, Warszawa.
Schulz R., 1994, Twórczość pedagogiczna. Elementy teorii badań, IBE, Warszawa.
Sobczak S., 2002, Filozoficzne i teologiczne aspekty dzieciństwa, w: Pytka L.,
(red.), Dzieci gorszych szans, t. I, TWP, Warszawa.
Sobczak S., 2009, Aksjologia i teleologia pedagogiki resocjalizacyjnej, Pedagogium,
Warszawa.
Sołowiej J., 1997, Psychologia twórczości, UG, Gdańsk.
Szmidt K.J., 2005, Pedagogika twórczości. Idee – aplikacje – rady na twórczą
drogę, Impuls, Kraków.
Szmidt K.J., Modrzejewska-Świgulska M., (red.), 2005, Psychopedagogika
działań twórczych, Impuls, Kraków.
Torrance E.P., 1984, The role of creativity in identification of the gifted
and talented, in: Gifted Child Quarterly, Vol. 28(4), s. 153-156.
Trempała J., 2004, Rozwój poznawczy, w: Harwas-Napierała B., Trempała
J. (red.), Psychologia rozwoju człowieka, t. 3, Rozwój funkcji psychicznych,
PWN, Warszawa.
Uszyńska-Jarmoc J., 2007, Twórczość potencjalnej autokreacji w szkole,
Trans Humana, Białystok.
Zacharuk T., 2008, Wprowadzenie do edukacji inkluzyjnej, AP, Siedlce.
Zawadzki R., 2005, Psychologia i twórczość, WSiP, Warszawa.
Żuk T., 1986, Uzdolnienia twórcze a osobowość, Zeszyty Naukowe UAM,
Seria: Psychologia i Pedagogika, nr 64, s. 22-36.
