Samoocena a bezpieczeństwo osób z niepełnosprawnością
Słowa kluczowe:
bezpieczeństwo, osoba z niepełnosprawnością, samoocena, obraz siebieAbstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie związku pomiędzy samooceną i bezpieczeństwem osób z niepełnosprawnością. Wskazano, że zarówno zaniżona, jak i zawyżona samoocena nie sprzyjają bezpieczeństwu tych osób. Zaniżona samoocena sprawia, że osoby z niepełnosprawnością nie dostrzegają szans wynikających z nowych wyzwań i sytuacji trudnych, nie podejmują działań zmierzających do rozwoju, który jest warunkiem i składową bezpieczeństwa. Nieadekwatnie zawyżona samoocena przyczynia się natomiast do powstania iluzji bezpieczeństwa, która powoduje wyłącznie uwagi, niedostrzeganie potencjalnych i realnych niebezpieczeństw, sprzyja podejmowaniu zachowań ryzykownych. Ukształtowania adekwatnej samooceny wśród tej grupy osób jest zatem ważne przede wszystkim dlatego, że może ona pomóc pokonywać zewnętrzne trudności i własne ograniczenia na rzecz indywidualnego rozwoju oraz doskonalenia otoczenia po to, by czuć się w nim stabilnie i pewnie.
Pobrania
Statystyki pobrań niedostępne.
Bibliografia
Bartkowicz Z., 2013, Agresywność, kompetencje społeczne i samoocena resocjalizowanych
nieletnich a przestępczość w okresie dorosłości, Wyd.
Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Bielecki J., 1999, Wybrane cechy osobowości dzieci i młodzieży jąkających się
w świetle badań psychologicznych, [w:] Ledzińska M., Rudkowska G.,
Wrona, L. (red.), Osoba, edukacja, dialog. T. 2, Wyd. Naukowe AP, Kraków.
Brzezińska A., 1973, Struktura obrazu własnej osoby i jego wpływ na zachowanie,
„Kwartalnik Pedagogiczny”, nr 3.
Doliński D., 2000, Psychologia wpływu społecznego, Towarzystwo Przyjaciół
Ossolineum, Wrocław.
Furmańska E., 2001, Samoocena i samoakceptacja we wczesnej adolescencji,
„Edukacja i Dialog”, nr 1.
Galas B., 1994, Czynniki współwystępujące z samooceną i aspiracjami młodzieży,
„Psychologia Wychowawcza”, nr 1.
Gindrich P., 2002, Funkcjonowanie psychospołeczne uczniów dyslektycznych,
Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Grabowiec A., 2011, Samoocena dzieci krzywdzonych w rodzinie, Wyd. Uniwersytetu
Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Janiszewska-Nieścioruk Z., 2000, Znaczenie samooceny w społecznej integracji
niepełnosprawnych intelektualnie, Lubuskie Towarzystwo Naukowe,
Zielona Góra.
Kirenko J., 1998, Psychospołeczne determinanty funkcjonowania seksualnego
osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego, Wyd. Uniwersytetu Marii
Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Larkowa H., 1974, Wartościowanie i samoocena w rehabilitacji inwalidów, [w:]
Hulek, A., Larkowa, H. (red.), Problemy psychologiczne w rehabilitacji
inwalidów, PZWL, Warszawa.
Larkowa H., 1987, Człowiek niepełnosprawny. Problemy psychologiczne, PWN,
Warszawa.
Łaguna M., 1996, Zmiany obrazu siebie pod wpływem oddziaływań o charakterze
edukacyjnym, „Psychologia Wychowawcza”, nr 5.
Majewicz P., Zawadzki A., 1999, Wspomaganie rozwoju dzieci z zaburzeniami
emocjonalnymi w młodszym i średnim wieku szkolnym, [w:] Pilecka W.,
Majewicz, P., Zawadzki, A. (red.), Jak wspomagać psychospołeczny
rozwój dzieci niepełnosprawnych somatycznie, Wyd. Edukacyjne, Kraków.
Mądrzycki T., 2002, Osobowość jako system tworzący i realizujący plany, Wyd.
Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Mikrut A., 1995, Różnice w zakresie obrazu własnej osoby między uczniami
szkół specjalnych dla upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim
o wysokiej i niskiej aktywności społecznej, [w:] Wyczesany J. (red.),
Pomoc psychopedagogiczna dzieciom niepełnosprawnym, Wyd. Wyższej
Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, Częstochowa.
Mikrut A., 1998, Podstawy wychowawcze rodziców a samoocena i samoakceptacja
u ich dzieci uczęszczających do szkoły podstawowej dla lekko
upośledzonych umysłowo, [w:] Pańczyk J. (red.), Rocznik pedagogiki
specjalnej. Tom 8, WSPS, Warszawa.
Niebrzydowski, L., 1974, Zależność planów i dążeń życiowych uczniów klas
V-VIII, „Psychologia Wychowawcza”, nr 4.
Niebrzydowski, L., 1976, O poznawaniu i ocenie samego siebie, Wyd. Nasza
Księgarnia, Warszawa.
Ossowski R., 2001, Pedagogika niewidomych i niedowidzących, [w:] Dykcik W.
(red.), Pedagogika specjalna. Wyd. Naukowe Uniwersytetu im. Adama
Mickiewicza, Poznań.
Pichalski R., 1978, Aspiracja zawodowe osób w uszkodzonym narządem ruchu,
Zakładowe Wyd. CZSR, Warszawa.
Stańczyk J., 2010, Istota kategorii bezpieczeństwa z punktu widzenia wartości,
[w:] Jarmoch E., Świderski A.W., Trzpil I.A. (red.), Bezpieczeństwo człowieka
a wartości. Tom II. Aspekty społeczne i polityczne, Wyd. Akademii
Podlaskiej, Siedlce.
Tyszkowa M., 1972, Problemy psychicznej odporności dzieci i młodzieży, Nasza
Księgarnia, Warszawa.
Uchnast Z., 1990, Metoda pomiaru poczucia bezpieczeństwa, [w:] Januszewski
A., Uchnast Z., Witkowski I. (red.), Wykłady z psychologii w KUL,
t. 5, Wyd. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin.
Witkowski T., 1998, Obraz siebie u młodzieży z lekkim niedorozwojem umysłowym,
[w:] Chodkowska M. (red.), Pedagogika specjalna wobec
potrzeb teraźniejszości i wyzwań przyszłości, Wyd. Uniwersytetu Marii
Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Żółkowska T., 2003, Poziom samoakceptacji osób z głębszą niepełnosprawnością,
[w:] Janiszewska-Nieścioruk Z. (red.), Człowiek z niepełnosprawnością
intelektualną. Tom I. Wybrane problemy osobowości, rodzin
i edukacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, Oficyna Wydawnicza
„Impuls”, Kraków.
nieletnich a przestępczość w okresie dorosłości, Wyd.
Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Bielecki J., 1999, Wybrane cechy osobowości dzieci i młodzieży jąkających się
w świetle badań psychologicznych, [w:] Ledzińska M., Rudkowska G.,
Wrona, L. (red.), Osoba, edukacja, dialog. T. 2, Wyd. Naukowe AP, Kraków.
Brzezińska A., 1973, Struktura obrazu własnej osoby i jego wpływ na zachowanie,
„Kwartalnik Pedagogiczny”, nr 3.
Doliński D., 2000, Psychologia wpływu społecznego, Towarzystwo Przyjaciół
Ossolineum, Wrocław.
Furmańska E., 2001, Samoocena i samoakceptacja we wczesnej adolescencji,
„Edukacja i Dialog”, nr 1.
Galas B., 1994, Czynniki współwystępujące z samooceną i aspiracjami młodzieży,
„Psychologia Wychowawcza”, nr 1.
Gindrich P., 2002, Funkcjonowanie psychospołeczne uczniów dyslektycznych,
Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Grabowiec A., 2011, Samoocena dzieci krzywdzonych w rodzinie, Wyd. Uniwersytetu
Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Janiszewska-Nieścioruk Z., 2000, Znaczenie samooceny w społecznej integracji
niepełnosprawnych intelektualnie, Lubuskie Towarzystwo Naukowe,
Zielona Góra.
Kirenko J., 1998, Psychospołeczne determinanty funkcjonowania seksualnego
osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego, Wyd. Uniwersytetu Marii
Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Larkowa H., 1974, Wartościowanie i samoocena w rehabilitacji inwalidów, [w:]
Hulek, A., Larkowa, H. (red.), Problemy psychologiczne w rehabilitacji
inwalidów, PZWL, Warszawa.
Larkowa H., 1987, Człowiek niepełnosprawny. Problemy psychologiczne, PWN,
Warszawa.
Łaguna M., 1996, Zmiany obrazu siebie pod wpływem oddziaływań o charakterze
edukacyjnym, „Psychologia Wychowawcza”, nr 5.
Majewicz P., Zawadzki A., 1999, Wspomaganie rozwoju dzieci z zaburzeniami
emocjonalnymi w młodszym i średnim wieku szkolnym, [w:] Pilecka W.,
Majewicz, P., Zawadzki, A. (red.), Jak wspomagać psychospołeczny
rozwój dzieci niepełnosprawnych somatycznie, Wyd. Edukacyjne, Kraków.
Mądrzycki T., 2002, Osobowość jako system tworzący i realizujący plany, Wyd.
Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Mikrut A., 1995, Różnice w zakresie obrazu własnej osoby między uczniami
szkół specjalnych dla upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim
o wysokiej i niskiej aktywności społecznej, [w:] Wyczesany J. (red.),
Pomoc psychopedagogiczna dzieciom niepełnosprawnym, Wyd. Wyższej
Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, Częstochowa.
Mikrut A., 1998, Podstawy wychowawcze rodziców a samoocena i samoakceptacja
u ich dzieci uczęszczających do szkoły podstawowej dla lekko
upośledzonych umysłowo, [w:] Pańczyk J. (red.), Rocznik pedagogiki
specjalnej. Tom 8, WSPS, Warszawa.
Niebrzydowski, L., 1974, Zależność planów i dążeń życiowych uczniów klas
V-VIII, „Psychologia Wychowawcza”, nr 4.
Niebrzydowski, L., 1976, O poznawaniu i ocenie samego siebie, Wyd. Nasza
Księgarnia, Warszawa.
Ossowski R., 2001, Pedagogika niewidomych i niedowidzących, [w:] Dykcik W.
(red.), Pedagogika specjalna. Wyd. Naukowe Uniwersytetu im. Adama
Mickiewicza, Poznań.
Pichalski R., 1978, Aspiracja zawodowe osób w uszkodzonym narządem ruchu,
Zakładowe Wyd. CZSR, Warszawa.
Stańczyk J., 2010, Istota kategorii bezpieczeństwa z punktu widzenia wartości,
[w:] Jarmoch E., Świderski A.W., Trzpil I.A. (red.), Bezpieczeństwo człowieka
a wartości. Tom II. Aspekty społeczne i polityczne, Wyd. Akademii
Podlaskiej, Siedlce.
Tyszkowa M., 1972, Problemy psychicznej odporności dzieci i młodzieży, Nasza
Księgarnia, Warszawa.
Uchnast Z., 1990, Metoda pomiaru poczucia bezpieczeństwa, [w:] Januszewski
A., Uchnast Z., Witkowski I. (red.), Wykłady z psychologii w KUL,
t. 5, Wyd. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin.
Witkowski T., 1998, Obraz siebie u młodzieży z lekkim niedorozwojem umysłowym,
[w:] Chodkowska M. (red.), Pedagogika specjalna wobec
potrzeb teraźniejszości i wyzwań przyszłości, Wyd. Uniwersytetu Marii
Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Żółkowska T., 2003, Poziom samoakceptacji osób z głębszą niepełnosprawnością,
[w:] Janiszewska-Nieścioruk Z. (red.), Człowiek z niepełnosprawnością
intelektualną. Tom I. Wybrane problemy osobowości, rodzin
i edukacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, Oficyna Wydawnicza
„Impuls”, Kraków.
Pobrania
Opublikowane
27.11.2019
Numer
Dział
Z teorii inkluzji
Jak cytować
Krzewniak, D. (2019). Samoocena a bezpieczeństwo osób z niepełnosprawnością. Student Niepełnosprawny. Szkice I Rozprawy, 18(18(11)2018), 55-64. https://czasopisma.uph.edu.pl/studentniepelnosprawny/article/view/1188
