Skauting a niepodległość Polski. Elementy militarne i proobronne w harcerstwie

Abstrakt

Wszystkie organizacje harcerskie działające współcześnie w Polsce odwołują się do angielskich skautowych korzeni. Skauting jest systemem wychowawczym opracowanym przez oficera armii brytyjskiej i – choć prowadzić ma do zgoła innych celów niż cele armii – jest oparty na elementach wojskowości. Współtwórcy harcerstwa na ziemiach polskich wzmocnili te elementy w swej idei, gdy w końcowym okresie zaborów postanowili wykorzystać nowy ruch młodzieżowy do działań narodowowyzwoleńczych, w tym również militarnych. W obliczu rosnącego poziomu mobilizacji Polaków do ewentualnej obrony kraju w przypadku konfliktu zbrojnego, podobnego do wojny w Ukrainie, pojawia się możliwość ponownego wykorzystania harcerstwa do realizacji celów militarnych państwa. Artykuł prezentuje wnioski wypływające z krytycznej analizy dostępnych dokumentów źródłowych oraz zebranych wypowiedzi działaczy harcerskich. Uwzględniwszy wpływy polityczne, autor ustalił katalog zhierarchizowanych oczekiwań społecznych stawianych obecnie organizacjom harcerskim w Polsce.