Pansofia Jana Amosa Komeńskiego w wybranych współczesnych interpretacjach

Abstract

W pedagogice termin pansofia jest łączony najczęściej z poglądami Jana Amosa Komeńskiego, który dążenie do wszechwiedzy dla opracowanej przez siebie propozycji reformy edukacji uczynił kluczowym postulatem, przeciwstawiając się tym samym współczesnym jemu propozycjom podporządkowanym utylitarnym celom dominującej klasy społecznej. Pojęcie pansofii występuje u Jana Amosa Komeńskiego w dwóch znaczeniach: w pierwszym odnosi się do merytorycznych treści jego dorobku naukowego, w drugim (formalnym) – jest częścią jego 7-tomowego dzieła zatytułowanego De rerum humanarum emendatione consultatio catholica. Dzieło to było istotnym dopełnieniem jego prac pedagogicznych opartych na ideologii pansoficznej. Intencją tekstu było zasygnalizowane sposobu interpretacji pansoficznej myśli Komeńskiego przez współczesnych komeniologów, przy czym zaprezentowano wybrane poglądy, które w zamyśle autorki mają jedynie wskazać charakter współczesnych recepcji pansoficznej ideologii Komeńskiego.