WYBRANE ASPEKTY ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM W TRANSPORCIE KOLEJOWYM
DOI:
https://doi.org/10.34739/maj.2024.02.01Słowa kluczowe:
zarządzanie bezpieczeństwem, transport kolejowy, wypadki, zapobieganie zdarzeniom kolejowymAbstrakt
Zarządzanie bezpieczeństwem w transporcie kolejowym wymaga kompleksowego podejścia, które obejmuje regulacje prawne, zaawansowane technologie, szkolenia personelu oraz stałe monitorowanie liczby i struktury wypadków, incydentów i zdarzeń. Celem opracowania jest ukazanie zakresu zarządzania bezpieczeństwem w transporcie kolejowym. Analizy dokonano w oparciu
o dane Urzędu Transportu Kolejowego oraz dane GUS. W opracowaniu analizie poddano liczbę i strukturę wypadków kolejowych, a także przyczyny powstawania wypadków, incydentów i zdarzeń kolejowych. Analizą objęto lata 2017--2022. Dokonana analiza wykazała, iż miernik wypadków, będący relacją liczby wypadków do wielkości pracy eksploatacyjnej, w latach 2017-2022 obniżył się 2,56 do 1,89. Równocześnie w tym samym okresie liczba incydentów zwiększyła się z 1256 do 1642. Analiza statystyczna wykazała także, iż pomiędzy liczbą incydentów i zdarzeń kolejowych a pracą eksploatacyjną w kolejowym transporcie pasażerskim występuje
istotna dodatnia korelacja. Inwestowanie w badania i rozwój nowych technologii i rozwiązania poprawiające bezpieczeństwo jest kluczowe dla ciągłego doskonalenia zarządzania bezpieczeństwem. Nowe technologie, takie jak sztuczna inteligencja i analiza danych, mogą znacznie poprawić zdolność do przewidywania i reagowania na zagrożenia. Osoby odpowiedzialne za organizację i funkcjonowanie transportu kolejowego powinny dążyć do ciągłego doskonalenia systemów zarządzania bezpieczeństwem.
Pobrania
Bibliografia
Awad, F.A., Graham, D.J., Singh, R., AitBihiOuali, L. (2023). Predicting urban rail transit safety via artificial neural networks. Safety Science, 167, 106282. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.ssci.2023.106282.
Bondarabadi, M.A., Rahimi, H., Arefkhani, H., Kashani, A.T. (2023). A new approach to assess safety performance of rail regions with an emphasis on the resources and equipment of each region. Journal of Rail Transport Planning & Management, 25, 100371. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.jrtpm.2023.100371.
Cao, Y., Liu, Y., Sun, Y., Su, S., Wang, F. (2024). Enhancing rail safety through real-time defect detection: A novel lightweight network approach. Accident Analysis & Prevention, 203, 107617. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.aap.2024.107617.
Gawlak, K. (2023). Analysis and assessment of the human factor as a cause of occurrence of selected railway accidents and incidents. Open Engineering, 13(1), 20220398. https://doi.org/10.1515/eng-2022-0398
Gholamizadeh, K., Pamucar, D., Moslem, S., Basiri, P., Esztergár-Kiss, D., Mohammadfam, I. (2024). Decoding rail derailments: Unrave-ling the weighted factors influencing safety and sustainability using the best-worst method. Results in Engineering, 23, 102539. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.rineng.2024.102539.
GUS. (2023). Transport-wyniki działalności 2022, Warszawa.
Hadj-Mabrouk, H. (2020). Application of Case-Based Reasoning to the safety assessment of critical software used in rail transport. Safety Science, 131, 104928. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.ssci.2020.104928.
Han, S., Wang, W., Liu, X. (2021). A new type-2 fuzzy multi-criteria hybrid method for rail transit operation safety assessment. Applied Soft Computing, 113, 107927. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.asoc.2021.107927.
Hlavatý, J., Ližbetin, J. (2021). Innovation in Rail Passenger Transport as a Basis for the Safety of Public Passenger Transport. Transportation Research Procedia, 53, 98–105. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.trpro.2021.02.013.
Jabłoński, A. Jabłoński, M (2018), Mechanizmy efektywnego zarządzania bezpieczeństwem w transporcie kolejowym Warszawa CeDeWu.
Kang, L. (2024). Exploring a data-driven framework for safety performance management: A theoretical investigation at the enterprise level. Journal of Loss Prevention in the Process Industries, 91, 105384. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/ j.jlp.2024.105384.
Lewiński, A. (2003). Safety of decentralised computer systems for railway transport management and control. Archives of Transport, 15(2) , pp. 75-93.
Łukasik Z., Nowakowski W. (2013). Zarządzanie bezpieczeństwem w transporcie kolejowym, Infrastruktura Transportu, nr 6, 46-48.
Łukasik Z., Nowakowski W., Kuśmińska-Fijałkowska A. (2014). Zarządzanie bezpieczeństwem infrastruktury krytycznej, Logistyka 4, 758-763,
Nedeliaková, E., Valla, M., Kubaľák, S. (2023). Transport Market and Status of Rail Freight Transport in the Context of Liberalization of Services. Transportation Research Procedia, 74, 202-209. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.trpro. 2023.11.135.
Novales, M., Bertrand, D., Fontaine, L. (2019). A proposed new approach to light rail safety management in Spain and other countries. Safety Science, 118, 740-751. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.ssci.2019.06.010.
Nyszk, W. Paszkiewicz, J. Szeląg, K., Wołejszo, J. (red.). (2014). Zarządzanie bezpieczeństwem w transporcie kolejowym. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej.
Pilbeam, C. (2024). Practices and challenges of safety management in outsourced facilities management. Journal of Safety Research, 90, 144-162. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.jsr.2024.06.011.
UTK. (2023). Sprawozdanie z funkcjonowania rynku kolejowego w 2022 roku. Warszawa.
Vivek, A.K., Gupta, S., Khan, T., & Mohapatra, S.S. (2024). Strategies to mitigate safety and associated problems at gated rail road grade crossing: A structural equation modelling approach. Transport Policy, 146, 19–30. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/ j.tranpol.2023.11.002.
Zuo, L. (2022). Public safety risk prediction of urban rail transit by using Network node detection and machine learning. Optik, 170464. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.ijleo.2022.170464.
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Management and Administration Journal
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
