Problem „kwaterunku” lokali mieszkalnych w ustawodawstwie i nauce Polski Ludowej

Abstrakt

W artykule został przedstawiony najem lokali mieszkalnych w Polsce Ludowej, oparty na administracyjnoprawnych formach dystrybucji mieszkań, sprowadzające się do tego, że przydział wydany przez władze kwaterunkowe (tzw. przydział kwaterunkowy będący decyzją administracyjną) był tytułem prawnym do zajmowania lokalu mieszkalnego i jednocześnie źródłem
stosunku najmu. Doniosłość tej problematyki wynika stąd, że kwaterunek był podstawowym i zarazem powszechnym sposobem zaspokajania potrzeb mieszkaniowych w Polsce Ludowej, wpisując się jednocześnie w ówczesną politykę mieszkaniową. Skutki „kwaterunku” oddziaływują natomiast do dziś na najem lokali mieszkalnych i kwestie własnościowe po 1989 r., co wymaga często sięgania do przepisów prawnych z okresu Polski Ludowej. Materiał normatywny dotyczący tej dziedziny prawa jest obszerny i zróżnicowany, co zostało zaprezentowane w artykule, z jednoczesnym ukazaniem charakteru regulacji prawnych, ich ewolucji i przyjętych rozwiązań merytorycznych. Wobec takiego zakresu ustawodawstwa oraz znaczenia problematyki i jej aktualności w realiach Polski Ludowej, mamy także niemały dorobek doktryny w tej dziedzinie, temacie, którego przegląd został zawarty w artykule. Publikacje te nie tylko interpretowały dla potrzeb praktyki współczesne im przepisy, lecz również wyznaczały kierunek
zmian ustawodawczych, formułując postulaty de lege ferenda i zapewniając tej sferze ustawodawstwa konieczną ewolucję.