Jan Amos Komeński jako przewodnik życia młodzieży

Abstrakt

Wśród zagadnień poruszanych w dziełach Jana Amosa Komeń-skiego wiele miejsca zajmują problemy kształcenia uczniów w wieku młodzieńczym. Według definicji pedagoga „Młodzieniec to człowiek, który przeszedł już wiek dojrzewania, bo osiągnął odpowiedni roz-wój ciała, ale jeszcze wzmacnia swe siły cielesne i duchowe. Celem wykształcenia młodzieńczego jest harmonijne, pełne i uniwersalne światło wiodące do całkowitego opanowania mądrości, cnót, wiary”. (Komeński, 1973: 222). Szkoła dojrzałej młodzieży prowadząca do doskonałości rozumu, woli i sprawności działania ma być według Komeńskiego środkiem do świadomej refleksji nad życiem, służyć samopoznaniu, a także pomóc w zaplanowaniu swojej przyszłości. (Suchodolski, 1973: XII). Ten szczebel edukacji został przez czeskiego pedagoga podzielony na trzy klasy akademii, w których kolejno przewidywał ćwiczenia pansoficzne pozwalające na opanowanie wszechstronnej i pożytecznej wiedzy, ćwiczenia pambiblijne, uczące korzystania z książek oraz ćwiczenia panetoimiczne — sprawdzające opanowanie całości wiedzy. Zwieńczeniem życia akademickiego mia-ła być apodemia – szkoła podróży i wędrówek.