Conversatoria Litteraria

Ojcowie, jakich byśmy nie chcieli… Negatywne postawy rodzicielskie ojców w mazowieckiej bajce ludowej

Katarzyna Grzywka-Kolago — Mon, 10 Oct 2022 00:00:00 +0000

Celem artykułu jest próba rekonstrukcji obrazu ojców w mazowieckiej bajce ludowej ze zbiorów Oskara Kolberga (1814-1890) z uwzględnieniem ich przynależności stanowej i zawodowej oraz funkcji, jaką pełnią w ramach rozwoju akcji bajki. W centrum tekstu stoi więc zarówno pytanie o to, ‘kim są’, ale też ‘co robią’ i tym samym ‘jacy są’ ojcowie bajki mazowieckiej, a zatem jednocześnie o to, jaką ‘postawę rodzicielską’ reprezentują. Analiza pokazuje, że ojcowie są w bajce mazowieckiej głównie postaciami konotowanymi negatywnie, bowiem ich zachowanie względem dziecka nosi nade wszystko znamiona działań szkodliwych, pokazujących egoistyczną koncentrację rodzica bardziej na sobie i własnych korzyściach aniżeli dobru czy pożytku pociechy. Takie aktywności manifestują się w pięciu podstawowych typach zachowań wobec dziecka i odzwierciedlają pięć podstawowych cech charakterystycznych tej grupy ojców bajkowych: obojętność, przemoc, autorytarność, nieumiejętność ochrony dziecka i nadkontrolę.

„Robert Schumann und Clara Wieck gegen Friedrich Wieck, Vater der Mitklägerin”. Zwischen Erwartungen und Liebe – zum Bild der Vater – Tochter Beziehung am Beispiel von Clara Schumann und Friedrich Wieck

Anna Jagłowska — Mon, 10 Oct 2022 00:00:00 +0000

Clara and Robert Schumann are the most famous nineteenth-century artistic couple. In the background of their life story there is, probably, the most famous dispute in music history: Clara Schumann's father, the ambitious piano teacher Friedrich Wieck, refused Schumann when the latter asked for the hand of his daughter. In the article, the author analyzes the correspondence between Clara and Robert as well as the letters to Clara’s father. They prove of the fight between the two men and illustrate Clara’s sensuality and variety of emotions, as well as present her self-strategy. The aim of this article is to describe the reasons for the conflict, based on their correspondence, court testimonies as well as their social and family background.

Vater einer Tochter? Zur Figur Kühleborns im Opernlibretto "Undine" von Albert Lortzing

Małgorzata Kosacka — Mon, 10 Oct 2022 00:00:00 +0000

Uznając libretto za „w pełni literaturoznawczy problem”, poddaję analizie tekst opery Ondyna (Undine) Alberta Lortzinga. Przedmiotem analizy jest postać ojca tytułowej bohaterki – ducha wodnego Kühleborna, postaci skonstruowanej w odniesieniu do obrazu ojca w pierwszej połowie XIX wieku oraz w konwencji operowej Lortzinga. Analiza libretta jest ukierunkowana na udowodnienie tezy, że centralną postacią opery jest Kühleborn, nie tytułowa bohaterka Ondyna.

Kindertrauma nach der Scheidung. Zu ,Diffusen' Väterfiguren und zum Primat der Weiblichkeit im Werk von Christine Nöstlinger

Małgorzata Filipowicz — Mon, 10 Oct 2022 00:00:00 +0000

Im vorliegenden Beitrag werden zum Ziel der Analyse die komischen Techniken, wie Stereotypisierung und Karikatur in Bezug auf komplizierte Väter-Mütter-Beziehungen und die Gemütslage des Kindes nach der Scheidung der Eltern. Gemeint wird hier insbesondere der Blickpunkt: konservative vs. liberale Familienformen und die sich daraus ergebenden Konsequenzen für Kinder. Die Anwesenheit des Vaters sowie seine emotionale Indolenz wird hier mit der weiblichen Omnipotenz de Mutter immer wieder in den Vordergrund gerückt.

„Er konnte nur mit lesen überleben” – zum Bild des Vaters im Roman Vati von Monika Helfer

Dominika Wyrzykiewicz — Mon, 10 Oct 2022 00:00:00 +0000

Tematem rozważań jest postać ojca w powieści Tatuś austriackiej pisarki Moniki Helfer. W fikcjonalnym, autobiograficznym utworze autorka prezentuje swoje relacje z ‘nieobecnym’ czy to fizycznie czy mentalnie ojcem, którego życie naznaczyła trauma przeżyć drugiej wojny światowej. Zafascynowany książkami ojciec, marzący o własnej bibliotece, dla którego posiadanie książek i kontakt z nimi zdawał się wielokrotnie ważniejszy niż kontakt z dziećmi, pozostał dla pisarki do końca obcy. Monika Helfer składa z pamięci swojej i swoich krewnych obraz ojca, zręcznie łącząc wspomnienia z fikcją.

Postać ojca w literaturze fantastycznej na przykładzie "Cyklu Wiedźmińskiego" Andrzeja Sapkowskiego

Manuela Graf — Thu, 23 Feb 2023 00:00:00 +0000

Artykuł przedstawia postać ojca w literaturze fantastycznej, posiadającej potencjał amplifikowania różnych kwestii społecznych przez pryzmat fantastyki, na przykładzie Cyklu wiedźmińskiego autorstwa Andrzeja Sapkowskiego. Poddane analizie zostają postaci Geralta z Rivii i Emhyra var Emreisa, ich zachowania, motywacje, własne doświadczenia związane z ojcem i stosunek do rodzicielstwa oraz relacje z Cirillą, która dla obu jest córką. Wiedźmin, mimo nieludzkich mutacji i uprzedzeń ze strony społeczeństwa, okazuje się być dobrym człowiekiem i troskliwym ojcem. W przeciwieństwie do niego stoi Emhyr, cesarz Nilfgaardu, dla którego więzy krwi w obliczu ambicji i władzy nie mają znaczenia. Istotną rolę w relacji pomiędzy całą trójką odgrywa również przeznaczenie, któremu żadne z nich nie może się przeciwstawić, tylko poddać. Poprzez zabieg uczynienia z wiedźmina najlepszego z ludzi, a z cesarza jedną z najmniej ludzkich postaci, autor zwraca również uwagę na istotę człowieczeństwa i fakt, że to czyny świadczą o człowieku i ojcu.

"Muž z jamy a deti z lásky". Postava otca w prozaickom diele Vandy Rozenbergovej

Lucia Szabóová — Mon, 10 Oct 2022 00:00:00 +0000

In her literary work Vanda Rozenbergova often uses the motif of generational inversion. In her literary texts adult characters often are not adults, as a result of which children characters have no room to be children. The writer frequently uses reverses roles, especially in the way of portraying children as adults, who bear a certain degree of responsibility for their lives and the lives of their loved ones in their surroundings. It is no different in the novel Man out of Pit, Children out of Love, in which the character of the father is portrayed as an antihero, a weirdo who during the day does nothing but sits in a deep couch pit, from which he plays video games. However, the character of a father trapped in a couch pit is also used as a metaphor for the loneliness that the whole family falls into after the tragic death of the mother.

Zagubione ojcostwo – utracone dzieciństwo ("Siostrzyczka" Kristiny Gepting)

Martyna Kowalska — Mon, 10 Oct 2022 00:00:00 +0000

Artykuł obejmuje refleksję nad kategorią ojcostwa z perspektywy transmisji międzypokoleniowej wartości wychowawczych w rodzinie. Mając na uwadze fakt, że przekaz między pokoleniami obejmuje zarówno wzorce pozytywne, jak i negatywne, uwaga została przeniesiona na dysfunkcyjne zachowania ojców i ich wpływ na dzieci. W tekście przyjęto umowne terminy: „zagubione ojcostwo” i mające z nim bezpośredni związek „utracone dzieciństwo”. Analizie poddano opowieść Kristiny Gepting Siostrzyczka (2019), koncentrującą się na problemie rodzinnej traumy, mającej swe źródła w patriarchalnym modelu rodziny.

Migrantenkinder auf den Spuren ihrer Väter in literarischer Darstellung

Anna Warakomska — Thu, 23 Feb 2023 00:00:00 +0000

The article aims at the analysis of one of the fundamental phenomena of modern societies, namely the comparison between father and son, or differences between tradition and ideas of innovators, presented in the so-called intercultural literature. The starting point is the theorem of a fatherless society and various father images, which is deliver not only in the literary performances. In the article the author also analyses the prose of selected German language works by the female authors of Turkish origin, e.g. Saliha Scheinhardt, Serap Çileli, Alev Tekinay and Aysel Özakin. The analysis focuses on the following questions: which father images are presented in this literature, what role the father figures play in it, how they are pictured, and whether the conflict between father and son or father and daughter is of importance in such narratives.

Obraz otcovstva v metaforike – etnolingvistická sonda

Ľubomír Gábor — Mon, 10 Oct 2022 00:00:00 +0000

In the presented study, our goal was to examine the stereotypical image of fatherhood / father in the Slovak cultural-linguistic area. Using the methodology of cognitive ethnolinguistics, the author focuses on the analysis of metaphorical concepts in which the image of fatherhood and father with various axioms was established. Examining metaphorical concepts, the author works with the Slovak National Corpus. Based on the peculiarities of the acquired concepts, the author was able to define metaphorical groups in which fatherhood acts primarily as an inanimate object and a living being. In this way, this study contributes to the precise meaning identification and definition of the cognitive concept of fatherhood from an ethnolinguistic point of view, and therefore contributes to a more detailed knowledge of the concept and its specifics, present in the Slovak language and in the Slovak cultural symbolism.

Na co dzień i od święta. Obyczaje ludu mazurskiego w opowiadaniach Emilii Sukertowej-Biedrawiny

Sławomir Sobieraj — Mon, 10 Oct 2022 00:00:00 +0000

W artykule przedstawiono analizę tomu prozy Emilii Sukertowej-Biedrawiny Mazurskie dole i niedole. Zwrócono uwagę na jej wartości dokumentalne, które przyczyniły się do utrwalania i popularyzacji kultury mazurskiej wśród polskich czytelników. Wspomniano również o walorach poznawczych opowiadań zasłużonej regionalistki w związku z występowaniem w nich wątków historycznych. Omówiono ponadto formy wypowiedzi, które cechuje synkretyzm gatunkowy, przejawiający się w łączeniu różnych gatunków: opowiadania, reportażu i eseju. W konkluzji stwierdzono, że Sukertowa-Biedrawina jest sprawną warsztatowo pisarką, która potrafi zbudować interesującą fabułę, wplatać w nią retrospektywne wypowiedzi bohaterów oraz uogólniające uwagi narratora. Styl gawędy, co podkreśla stosowana często dialektyzacja, został tu przemieszany ze stylem eseistycznym, szczególnie we fragmentach o walorach popularnonaukowego wykładu z zakresu folkloru i historii.

Czarny humor w prozie Michała Choromańskiego - wybrane przykłady

Barbara Bandzarewicz — Mon, 10 Oct 2022 00:00:00 +0000

Celem niniejszego artykułu jest wykazanie związków twórczości Michała Choromańskiego z groteską. Właściwym przedmiotem zainteresowania jest jednak szczególnie jeden rodzaj groteski, a mianowicie komizm/czarny humor, dzięki któremu powieściowa rzeczywistość prozy Choromańskiego w pełni zyskuje groteskowy wymiar. Jeśli przy lekturze prozy autora Zazdrości i medycyny nie uwzględni się rewolucyjnej wrażliwości (której wyznacznikiem był ironiczny, estetyzujący i niejednokrotnie nacechowany okrucieństwem stosunek do unaocznionego w danym utworze cierpienia), pozostanie ona niezrozumiała. Impuls o charakterze antysentymentalistycznym kierował artystę w stronę czarnego humoru, dzięki któremu piętnował nie tylko w przestarzałe konwencje literackie, ale również świat pozorów, zakłamania, sztuczności i hipokryzji.

Paulína Šedíková Čuhová, "Literatúra a migrácia", Ružomberok 2021

Zuzana Bariaková — Mon, 10 Oct 2022 00:00:00 +0000